Idee van de conservator

Inderdaad, web 2.0 leer je niet in anderhalve dag, er zijn simpelweg teveel nieuwe mogelijkheden. Mijn hoofd duizelde er af en toe van. Ik beschouw deze cursus dan ook als een eerste kennismaking met de materie.De cursus heeft in ieder geval duidelijk gemaakt dat musea deze nieuwe mogelijkheden kunnen gebruiken om op een andere manier met een deel van je publiek om te gaan. Het is daarbij inderdaad belangrijk dat wij als museum een visie ontwikkelen op het gebruik van deze nieuwe media. Van het programma NING zag ik onmiddelijk het nut en voordeel voor het museum. Het museum kan eigen sociale netwerken opzetten die zijn gericht op een bepaald thema of deelgebied. Ik dacht zelf aan een netwerk voor geinteresseerden in(Nederlandse)tegels. Daarbij valt te denken aan verzamelaars, kunsthistorici, onderzoekers, publicisten etc. Als je onderzoek doet naar bepaalde typen tegels, een werkplaats o.i.d. kun je snel en makkelijk vragen stellen aan anderen of informatie delen. De afstand tussen personen wordt door een dergelijk netwerk kleiner wat uitwisseling en samenwerking ten goede komt. Ik heb op de cursus als eerste aanzet al een pagina aangemaakt. Deze moet echter nog verder worden aangepast. Ik zou graag willen dat mij het komende jaar de mogelijkheid wordt geboden om dit onder werktijd verder uit te bouwen. Zo kunnen wij als museum ervaring opdoen met digitale sociale netwerken. De opgedane ervaringen kunnen we gebruiken voor toekomstige projecten.

De mens als informatieverwerkend vluchtdier

Overal erfgoed heet de presentatiesessie die ik na de lunch bezoek. Voorzitter is Isjah Koppejan van Erfgoed Nederland. De eerste presentatie is van Tom van de Ven van TENQ/Stichting Waterwijs. Hij vertelt hoe je jongeren verleidt om kraanwater (goed voor je lichaam en goed voor het milieu) te drinken. TENQ heeft watercoolers met een beeldscherm gemaakt die inmiddels op 400 scholen staan en 300.000 leerlingen van 12 t/m 18 jaar bereiken (dat is meer dan 33 procent van alle middelbare scholieren). Uit de watercooler komt kraanwater en op het beeldscherm zijn elke dag nieuwe filmpjes te zien. De content kan aangepast worden per leeftijdscategorie of schooltype. Scholieren en docenten kunnen ook zelf video's maken voor de watercoolers en die uploaden op de site van TENQ. Ook overheden en maatschappelijke organisaties zoals het Rode Kruis kunnen films maken voor de TENQ-schermen.

TENQ heeft behoefte aan goede content, vertelt Tom van de Ven. Ook erfgoedinstellingen zouden filmpjes kunnen maken om bijvoorbeeld erfgoed in de buurt te promoten. Wist je dat in de buurt een Romeinse vestiging is, zou bijvoorbeeld de boodschap kunnen zijn van een erfgoed-video.

De tweede presentatie heeft de fascinerende titel 'De mens als informatieverwerkend vluchtdier' en wordt gehouden door Liesbeth Weijs van het Parlementair Documentatie Centrum (PDC). Het PDC denkt na over de 'informatieparadox' en vraagt zich af hoe informatie hergebruikt kan worden.

Mensen zijn vluchtdieren, zegt Liesbeth Weijs. Als er gevaar dreigt hollen we hard weg. Dat zit nog in het reptieldeel van onze hersenen verankerd. Tegenwoordig zie je vaak niet waar het gevaar vandaan komt en waar je naartoe moet vluchten. We krijgen de hele dag signalen die we moeten verwerken. Waar moet je nu met je spaargeld naartoe? Welke bank is nog wel betrouwbaar?

Negeren is een strategie om met gevaar en een overschot aan informatie om te gaan. PDC is ervoor om informatie hanteerbaar en beschikbaar te maken. Mensen moeten kunnen herkennen wat ze met informatie kunnen. Er moet een herkenbaar belang zijn. Er zijn 5 G's om te toetsen of informatie van belang is:

1. Gevaar
2. Gewin
3. Genot
4. Groep
5. ?

Het PDC doet een proef met het ANP om de nieuwsagenda te verrijken en informatie toegankelijker te maken. Ze hebben een informatiepiramide gemaakt van beknopt en begrijpelijk tot bedoeld voor wetenschappers. Per laag wordt de informatie uitgebreid van boven (beknopt) naar beneden (zeer uitgebreid). Een praktisch voorbeeld van de informatiepiramide is de website Europa Nu. Deze site biedt op verschillende niveaus informatie over Europa. Via een overzichtelijke navigatiestructuur kun je steeds meer informatie lezen over bijvoorbeeld het landbouwbeleid. De site kent ook verschillende ingangen, zo is er een aparte pagina voor jongeren.

Wim-Jan Kolpa van Tijdsbeeld Media en NostalgieNet vertelt tot slot hoe je het verleden tot leven kunt brengen. Tijdsbeeld Media maakt op commerciële basis consumenten-dvd‘s, tv-producties, bedrijfsdocumentaires en tentoonstellingsprojecten met als uitgangspunt archiefmateriaal. Tijdsbeeld Media heeft meer dan 400 dvd's gemaakt waarvan 3 miljoen exemplaren zijn verkocht. "De archieven zitten op goud", zegt Wim-Jan Kolpa.

Archief-exploitatie leidt tot innovatie, zegt Wim-Jan Kolpa. Je kunt archiefmateriaal bijvoorbeeld gebruiken voor verjaardagscadeaus. Kolpa noemt de serie 'Jouw geboortejaar in beeld'. De dvd-reeks ‘Mijn Verleden. De Staatsmijnen in beeld’, waarvoor geput is uit het archief van DSM, leverde veel goodwill op voor DSM. Het bedrijf was eerst sceptisch over het uitgeven van delen van het archief omdat het bang was voor een negatief beeld (mijnwerkers met stoflongen).

Een andere manier om de inhoud van archieven te verspreiden is NostalgieNet, een onderdeel van Tijdsbeeld Media. NostalgieNet zendt 24 uur per dag beelden uit archieven uit en heeft een bereik van 1,7 miljoen mensen.

(Foto van TENQ)

Stemmen voor de Digitaal Erfgoedprijs

Het project met de minste stemmen wint de Digitaal Eerfgoedprijs, die dit jaar voor het eerst wordt uitgereikt. Op het podium in De Doelen, waar de Digitaal Erfgoedconferentie 2008 plaats vindt en van waaruit ik vandaag live blog, stellen vertegenwoordigers van erfgoedinstellingen hun projecten voor. Het gaat om projecten die in het kader van de subsidieregeling Digitaliseren met beleid genomineerd. In razend tempo vertellen de projectleiders wat ze gedaan hebben. Als het te lang duurt, grijpt Frans Hoving van Erfgoed Nederland genadeloos in door de microfoon weg te rukken. Aan het eind van de dag worden de stemmen geteld en tijdens het diner wordt de prijs uitgereikt.

(Afbeelding: DOK Agora – Storyboard of my Life. Daarmee kunnen bezoekers van de bibliotheek hun eigen verhaal en tentoonstelling laten zien en horen in een multimediale plaats in de bibliotheek.)